بخاطر اضافه وزن خود را سرزنش نکنید، چون چاق تر می شوید!

[mahbobe]

بخاطر اضافه وزن خود را سرزنش نکنید، چون چاق تر می شوید!

افرادی که دچار چاقی و ناهنجاری تغذیه ای هستند بالاخص بانوان محترم نسبت به تغذیه، کنترل وزن و شکل اندام خودشان حساسیت زیادی دارند. و اوقات و انرژی خیلی زیادی را صرف امور فوق می کنند. برای کاهش وزن انواع رژیم های غذایی، دستگاههای چربی سوز، قرص های لاغری، جراحی های مدرن و غیره رو می آورند و طعم هریک را برای مدتی می چشند و بعد به سراغ دیگری می روند. و یا راجع به اینکه چه مواد غذایی بخورند، کدام ماده غذایی کالری کمی دارند، غذاهای رژیمی کدامند، کدام گیاه یا دارو برای شان مفید است، وهمچنین نسبت به شکل اندام خود از جمله چربی های اویزان از زیر غبغ، زیر بازو، باسن ها و شکم وغیره با نگرانی توجه و وسواس ذهنی دارند. مجموعه این رفتارها ضمن اینکه توان و پتانسیل شخص را در مورد سایر جنبه های زندگی دچار آسیب می سازد، بلکه بر شیوه قضاوت آنان و خود ارزشمندي شان تاثیرمیگذارد. افراد معمولاً خود ارزشمندي یا عزت نفس خودشان را براساس انواع چیزها مورد ارزیابی قرار می دهند؛ اینکه روابطشان با ديگران چه جوری و با چه اشخاصی است، یا پیشرفت های تحصیلی و شغلی، فعالیت های تفریحی، تن آسا يا خوشگذارني، یا سايرتوانایی ها ایشان. آنها ممكن است كيفيت خوشخبتی خود را براین اساس ارزشیابی نمایند که امورزندگی شان چگونه سپري مي شود. اجازه بدهيد این مطلب را با طرح مثالي روشن سازم: مرضيه دختر21 ساله ايست و بعنوان منشی دفتري دریک شرکت مشغول کار است. او به ورزش تنیس علاقمند است و با دوستانش رفت وآمدهاي زيادي دارد، هنوزمجرد است و با والدين خود زندگي ميكند، بااعضاي خانواده بالاخص خواهر بزرگتر خود كه دانشجوست، رابطه صميمانه دارد و درچند ماه گذشته بصورت تلفني درشهرستان باهم صحبت داشته اند. مرضيه گاهي اوقات از شدت كار در شركت اظهار خستگي ميكند و نسبت به دستمزدش نگراني جدي وواقعي ندارد. او براي زندگي آينده وهمچنين براي مسافرت تابستاني با دوستانش مبلغي را پس انداز كرده است. تصميم دارد به تحصيلات خود ادامه بدهد و به همين دليل بخشي از وقت خود را صرف مطالعه و آمادگي براي ورود به دانشگاه ميكند. مرضيه گاهي اوقات نسبت به وضع ظاهر خود، صورت و دماغ خود احساس نگراني پيدا ميكند. بخاطر داشتن استخوانبندي درشت، اندام كشيده وقد بلند فكر ميكند، اندامش خيلي زنانه نيست. اما نامزدش اظهار داشته كه با همين شكل واندام او را بیشتر دوست دارد. خوب، اجازه دهید ببینیم مرضيه ازچه نوع خود ارزشمندي یا عزت نفس برخوردار است. این وضعیت را میتوان با استفاده از نمودار دایره ای بخوبی نمایش داد که مهمترین امور زندگی او کدام بخش ها میباشند و با چه نسبتی. نمودار خود- ارزشمندي يك فرد معمولي شما میتوانید از اندازه های نسبی قطعات نمودار دایره ای ببینید که مهمترین چیز در زندگی مرضيه چه چيزهايي ميباشند؛ خانواده، دوستان، ورزش، اهداف آینده، مسافرت، شغل، ويا شکل اندام او. كه البته مقادير نسبی آنها ازلحاظ اهميت تفاوت هايي دارند. به اين ترتيب هركدام ازما درزندگي شخصي مان ميتوانيم يك نمودار دايره اي با درجات متفاوت درقطعات آن داشته باشيم، كه گوياي علائق مختلف ما به حوزه های مختلف زندگي میباشد. همه افراد هنگام قضاوت درباره خود- ارزشمندی شان، میتوانند کیفیت های شخصی شان، مواردي مثل مهربانی، وفاداری ، علاقه براي کمک به دیگران، حس نوعدوستی، رابطه با خانواده، دوستان، همسر، و مهارتهایی نظير داشتن موفقیت های بزرگ، توانایی انجام ورزش، آشپزی یا نواختن موسیقی و... را بخوبي به نمايش بگذارند. در اين ميان افراد چاق یا خیلی لاغر داراي ناهنجاري تغذیه ای تمایل دارند قضاوتشان نسبت به خود- ارزشمندي یا عزت نفس خویش را، براساس توانايي خود در اعمال كنترل بر خوردن، شکل اندام و وزن بدن شان قرار بدهند. این افراد ممکن است علائق دیگری نیز داشته باشند اما به مرور زمان بخاطر غلبه ناهنجاري تغذيه اي، ظاهراً سایر مقوله های زندگی نقش یا اهمیت خيلي اندك در زندگی آنان بازی میکند. درعلت یابی این نوع سیستم خود ارزیابی، عوامل مختلفی دخالت دارد که ازجمله میتوان به تجربیات خاص زندگی شخصی، نفوذ خانواده و دوستان، ورسانه ها تاکید کرد. درجوامع مدرن امروزی فشار برای لاغر بودن میتواند بوسیله نمایش فیلم ها، و تصاویر مجلات واینترنت اعمال شود. اين عوامل با تایید و تشویق مدلها و هنرپیشه های لاغرو جذاب، ودركنار آن، تبلیغات راجع به تولیدات رژیم هاي غذایی و مقالات مربوط به رژیم های غذایی، برچنين تصوير سازي ذهني مساعدت ميكنند. مطابق اين فرهنگ لاغر بودن معادل جذاب بودن، پسندیده بودن و موفقیت میباشد، وبطورمختصر، یعنی ارزشمند بودن. افراد دچار ناهنجاری تغذیه ای كاملاً مستعد دریافت این پیام ها هستند. آنها باور دارند که فقط وقتی ارزش وجودی دارند که بتوانند شکل اندام و وزن بدن خود را کنترل کنند ولاغرشوند. همانطور كه درنمودار دايره اي ذیل مشاهده میکنید، توانايي کنترل خوردن، شکل اندام، و وزن بدن، بخش زیادی از فضاي نمودار دایره ای توصیف کننده شخصیت آنانرا به اشغال خود درآورده است. یعنی قضاوت آنان راجع به خود- ارزشمندی شان تاحدود زیادی براساس توانایی شان برای کنترل خوردن، شکل اندام و وزن بدن شان قرار دارد. نمودار خود- ارزشمندي يك فرد داراي ناهنجاري تغذيه اي به تعبيري این نمودار نشان میدهد که افراد برخوردار از ناهنجاری تغذیه ای چگونه "همه تخم مرغهای خود را داخل یک سبد قرارداده اند". آنها روی همین یک بخش زندگی شان سرمایه گذاری کرده اند وتنها ازهمین طریق میتوانند احساس خوشبختی نموده و از زندگی خویش رضایت و خرسندی داشته باشند. وبر اساس همین ملاک و معیار ارزشمندی وجودی خود را باورکنند، که البته چنین کاری فوق العاده خطرناک است! آنها درخصوص خود - ارزشمندي شان ازمجاری قابلیت و توانمندی برای کنترل خوردن، شکل اندام، و وزن بدن شان قضاوت و داوری میکنند ودر صورتی که درداشتن این توانمندی ویا اعمال آن بامشکلاتی مواجه شوند، به احتمال زیاد دچار قضاوت منفی نسبت به خود خواهند شد و فکر خواهند کرد که آدم بی ارزش و بدرد نخوری هستند. به این ترتیب وقتی شخصی اساس خود- ارزشمندی خویشتن را بر روی یک عنصر یا عامل قرار بدهد، میزان قابل ملاحظه ای از فشار روحی و روانی را تحمل میکند تا اطمینان حاصل کند که در آن مورد، از کارایی وشایستگی برخوردار است. وهیچ جای تعجب نيست كه این گروه از افراد درخصوص اين موضوع، هوشیاری زیادی بخرج بدهند، و برای کنترل کردن وزن، شکل اندام و تغذیه خود، سخت تلاش و هزينه می كنند. همسو با وضعيت فوق، شگفت انگیز نیست که آنها اغلب اوقات با تحولات ونوسانات روحی و خلق وخو مواجه می شوند؛ يعني احتمالاً تندمزاج ، افسرده خوي، مضطرب وهيجاني بشوند، و راجع به خودشان بشکل منفی بياندیشند. قبل از اینکه به راه کار مقابله با این پدیده را تقدیم حضور نمائیم، لطفاً سعی کنید یک نمودار دایره ای راجع به خود- ارزشمندی تان بکشید و مشخص سازید سهم هرکدام از حوزه های زندگی شما در احساس خوشبختی و سعادتمندی زندگی تان چقدر است؟ اگر چنانچه سهم مربوط به شکل اندام، کنترل وزن و تغذیه نسبت به بقیه بخش های بیشتر باشد توصیه میکنم بخش دوم این مقاله مطالعه و راهبرد پیشنهادی را مورد بهره برداری قراردهید.