کودک از نگاه ابن سینا

[rezaiyan]

کودک از نگاه ابن سینا


توصیه های زیر از کتاب قانون ابوعلی سینا جمع اوری شده است .خواندن این نکته ها با توجه به اینکه خیلی از آن ها این روزها با پیشرفت علم ثابت شده ، نشان دهنده ی این است که این حکیم دانا در سال هاپیش به چه حد بالایی از علم و دانش رسید بودند.

نوزاد را در تابستان باید با آب معتدل، شستشو داد . در زمستان، آب شستشو باید كمی گرم باشد ولی نه به آن اندازه ای كه آزار دهنده باشد . بهترین موقع شستشوی نوزاد بعد از خواب طولانی است . رواست كه نوزاد را روزی دو تا سه بار شست و زیانی ندارد كه در تابستان آب شستشوی نوزاد، ولرم و تا اندازه ای خنك باشد ولی در زمستان حتما باید معتدل الحراره باشد . گرمی آب شستشو باید به حدی باشد كه تن نوزاد را گرم كند . موقع استحمام نوزاد باید مواظب بود كه آب در سوراخ گوش هایش نفوذ نكند.

شیر مادر برای نوزاد از هر شیر دیگری بهتر است، زیرا بیشتر از هر غذای دیگر، به گوهر غذایی نوزاد كه در زندگی جنینی به او می رسد شباهت دارد . حتی به تجربه، ثابت شده است كه در دهان گرفتن نوك پستان ، در دفع آزار شیرخواران، بسیار سودمند است . جهت اعتدال مزاج و پرورش صحیح و سالم نوزاد، علاوه بر شیر ، مراعات دو نكته بسیار مهم دیگر نیز ضروری است : یكی از آن دو نكته جنبانیدن نوزاد به آهستگی و ملایمت و دیگری آوازی است كه برحسب عادت، برای خوابانیدن نوزاد می خوانند . نوزاد به هر نسبتی كه برای جنبانیدن و گوش دادن به صدای خوش آمادگی بیشتری پیداكند، تن و روانش برای ورزش های بدنی و روانی، آمادگی بیشتری می یابد.
توصیه های مربوط به تربیت کودک :
وقتی بچه را از شیر باز داشتند، غذایش باید با شوربا (سوپ) و گوشت های سبك شروع شود . از شیر باز داشتن بچه باید به طور تدریجی صورت گیرد . باید بچه را با قرص هایی كه از نان و شكر ساخته شده است مشغول کرد تا پستان را فراموش كند .
بچه را تا وقتی كه خود به طور طبیعی یارای نشستن و راه رفتن ندارد، نباید به زور به این كارها وادار كرد، زیرا ممكن است به پشت و ساق هایش آسیبی برسد . در نخستین مراحلی كه طفل نشستن و یا خزیدن بر روی زمین را شروع می كند، باید زیراندازش نرم باشد تا از زبری زمین خراش برندارد . باید چوب و كارد و هر چیزی كه آزار می رساند و یا می برد از مسیر راهش جمع شود و نگذارند كه طفل از جاهای بلند پر ت شود . وقتی دندان های نیش طفل سر بر می آورند نباید چیز سخت را بجود تا ماده ای كه نیش از آن تكوین می یابد از بین نرود.
باید بسیار مراقب بود كه در اوان انتقال كودك به مرحله خردسالی، اخلاق و رفتار وی پسندیده و معتدل گردد.
باید بسیار مراقب بود كه در اوان انتقال كودك به مرحله خردسالی، اخلاق و رفتار وی پسندیده و معتدل گردد. برای این منظور نباید كاری كرد كه كودك به خشم زیاد ، ترس زیاد، اندوه و شب بیداری زیاد برخورد كند و یا دچار شود . هرچه را طفل آرزو كرد باید زود برآورده شود و از هر چیز نفرت داشت از وی دور گردد . در این دستور دو نفع وجود دارد : یكی نفع نفسانی است زیرا بچه از همان طفولیت به اخلاق و رفتار نیكو خوی می گیرد و نیكی در او سرشتی می شود و از او جدا نمی گردد . دیگر آنكه برای بهبود تنش مطلوب است، زیرا همانطور كه از سوء مزاج، بدخلقی و بدرفتاری سر می زند، از عادت به بدخویی نیز سوء مزاج پیدا می شود . مثلا خشم، مزاج را بیشتر از حالت اعتدال گرم می كند، اندوه ، خشك مزاجی ببار می آورد، پژمردگی و كم ارادگی نیروی روانی را سستی می بخشد و سلامت مزاج رابه سوی بلغمی بودن گرایش می دهد. پس معلوم می شود كه در خوش خلقی فایده ی تن و روان نیز هست.
وقتی كودك به شش سالگی رسید، باید او را به معلم و شخص ادب آموز سپرد و به تدریج به كسب تحصیلش واداشت. نباید او را به زور وادار كرد كه یك دفعه كتاب را بگیرد و از خود دور نسازد.
وقتی كودك از خواب بیدار شد، بهتر آن است كه استحمام شود و بعد به مدت یك ساعت با اسباب بازی هایش و یا به منظور بازی كردن تنها گذاشته شود، سپس كمی غذا بخورد و از آن به بعد زیاد تر از پیش به بازی بپردازد، باز استحمام كند و غذا بخورد و تا حد ممكن نگذارند در وقت غذا خوردن آب بنوشد، زیرا آب غذای خام را قبل از هضم شدن به درون می راند.

وقتی كودك به شش سالگی رسید، باید او را به معلم و شخص ادب آموز سپرد و به تدریج به كسب تحصیلش واداشت. نباید او را به زور وادار كرد كه یك دفعه كتاب را بگیرد و از خود دور نسازد.
این بود دستور پرورش خردسالان تا زمان چهارده سالگی آنها . در این مدت همواره باید مراقب حال و مزاج آنها بود كه آیا تری یا خشكی در مزاج آنها و یا سختی در جسمشان در افزایش یا در كاهش و یا در حال اعتدال است .