مقالات کلی در مورد مفاهیم پایه و شاخص های بدنی
شاخص های مهم اندازه گیری برای آنالیز بدن:
۱- استخوان بندی بدن ، به سه دسته کوچک ، متوسط و بزرگ تقسیم می شود.انواع
اندازه گیری برای نوع استخوان بندی وجود دارد . یک نوع بسته به اندازه دو استخوان
آرنج است . نوع دیگر که ما ذکر می کنیم بستگی به قد و مچ دست دارد.
http://narenjelaghar.persiangig.com/image/frame.jpg
۲- Body mass index) ، BMI) ، برای تشخیص چاقی از اندازه گیری بی ام آی
استفاده می شود که بر مبنای آن وزن تقسیم بر قد به توان 2 است. این شاخص
برای تخمین سلامتی وزن بدن است
نحوه محاسبه BMI و تشخیص محدوده BMI :
براساس طبقه بندی سازمان بهداشت جهانی WHO تقسیم بندی چاقی بر مبنای BMI به
قرار زیر است:
http://narenjelaghar.persiangig.com/image/bmi.jpg
۳- وزن ایده آل ، بیشتر ما همواره سعی داریم تا بتوانیم وزن ایده آل خود را
محاسبه کنیم. برای این کار چندین نوع فرمول داریم
فرمولهای Devin، Hamwi، Miller، Robinson وجود دارد . که در اینجا ما
Robinson را معرفی می کنیم.
http://narenjelaghar.persiangig.com/image/ideal.jpg
۴- Basal Metabolic Rate) ، BMR ) یعنی میزان متابولیسم پایه می باشد.
BMR معیاری برای ارزیابی مقدار كالری مورد نیاز بدن می باشد.BMR عددی است
كه نشان دهندۀ مقدار كالری است كه باید روزانه توسط فرد استفاده شود.(برای اینکه
اعضائ حیاتی بدن کار کنند)
نحوه محاسبه BMR :
برای محاسبه ی BMR به ۴ پارامتر نیاز است كه عبارتند از : وزن(weight) ،
قد (height) سن(age) و جنسیت. با توجه به پارامترهای بالا مشاهده می شود كه
BMR بر خلاف BMI به جنسیت و سن وابسته است. برای محاسبه ی BMR
باید از روابط زیر استفاده شود:
(فرمول محاسبۀ BMR برای زنان و مردان)
http://narenjelaghar.persiangig.com/image/bmr.jpg
۵-Body fat ، یا همان چربی بدن، یکی از اچزای پایه ساختمان بدنی ما می باشد.
چربی به دو دسته ( ضروری و ذخیره ) تقسیم می شود. چربیهای ضروری برای
عمل کردن بدن به طور سالم و نرمال می باشند که به صورت بسیار کوچک در مغز
استخوان، ارگانها، سیستم عصبی مرکزی و عضلات ذخیره می شوند.
مقدار چربی ضروری: در مردان، ۳% کل وزن بدن است و در زنان ۱۲% کل وزن
بدن است . درصد چربی ضروری در زنها بیشتر است . به این خاطر که بیشتر این
چربی به صورت چربی مشخص جنسی زنانه است که در سینه ها، اندام جنسی ،
ران و باسن ذخیره می شوند. چربی ذخیره ، نوع دیگر چربی است . همان چربی
انباشته در زیر پوست و همچنان شامل چربی عمیق می باشد که ارگانهای داخلی را
از آسیب حفاظت می کند .
مقدار چربی ذخیره: در بدن زن و مرد یکسان است.
مقدار چربی در بدن: به صورت نرمال یک زن کمترین چربی که حتما باید داشته
باشد بین ۱۳% تا ۱۷% است. اگر چربی بدن زنی خیلی از حد کم شود ، پریود
او متوقف شود و ممکن است ارگانهای مربوطه آسیب میبنند. شاید نیزاستخوانهایش
آسیب ببینند.
۶- Fat mass percentage ، یا همان درصد توده چربی بدن می باشد.
این شاخص باید در مردان کمتر از ۱۸% و در زنان کمتر از ۲۳% باشد.
علت افزایش این شاخص استفاده بیش از حد کالری یا مصرف کالری ورودی
بیشتر از کالری خروجی است. همچنین چربی معمولا بسته به جنست و ژنتیک
فرد در جاهای خاصی از بدن ذخیره می شود . معمولا در مردان در قسمت شکم
و در زنان در قسمت ران و باسن این تجمع شکل می گیرد. با ورزش و کم کردن
کالری می توان چربی بدن را کاهش داد و باید توجه داشت که ورزش برای یک
قسمت از بدن تاثیر موثری در از بین رفتن چربی آن ناحیه ندارد بلکه باعث
خوش فرم شدن آن قسمت می شود چه بسا عضلات آن قسمت نیز قوی خواهد شد.
۷- Lean body mass ، یا همان توده خالص بدنی برای تشریح عضلات در
بازوها، پاها، پشت، گردن و شکم به کار می رود. در حقیقت شامل عضله قلب و
سایر ارگانهای ضروری و آب و استخوانها است. این شاخص مهمترین فاکتور
تعیین متابولیسم بدن است. به طور مثال هنگامی که شخصی 5 کیلو گرم چاق
می شود، 3-4 کیلو گرم آن مربوط به چربی و 1-2 کیلو آن مربوط به همین شاخص
می باشد. بیشتر وقتها از درصد توده خالص بدنی نیز استفاده می شود.
فرمولهای محاسباتی بند ۵ و ۶ و ۷ :
( وزن به کیلوگرم و قد به سانتی متر می باشد)
http://narenjelaghar.persiangig.com/image/formula.jpg
