راههای پیشگیری از چاقی
هر مقدار رژیم غذایی تنظیم شده، به روش غذایی فرد نزدیکتر باشد، پایبندی به آن و در نهایت کاهش وزن ناشی از آن بیشتر خواهد بود.
باید دانست که چاقی یک بیماری مزمنی است که مانند بسیاری از بیماریهای مزمن، عوامل متنوعی در ایجاد آن دخالت دارند و کنترل چاقی در جوامع تنها با کنترل همین عوامل ممکن خواهد بود.
وی ادامه داد: پیشگیری از چاقی مانند هر بیماری دیگری در سطوح اول، دوم و سوم مطرح است. در پیشگیری سطح اول، ارائه برنامههای آموزشی به عموم مردم جامعه به ویژه گروههای خاص مانند کودکان و نوجوانان، خانمهای باردار و شیرده و سالمندان ضروری است.
این برنامهها باید براساس وضعیت سنی، اجتماعی و اقتصادی افراد تنظیم شده و به صورت آسان قابل اجرا باشد؛ بدیهی است که پیشگیری از چاقی در جامعه تنها با توصیه و هشدار به مردم عملی نیست.
وی با اشاره به عوامل ایجاد چاقی در افراد، ابراز داشت: کنترل عوامل خطرزا شامل مصرف دخانیات، تغذیه نامناسب و سبک زندگی کمتحرک باید به دقت مدنظر باشد. در این راستا همکاری حوزه سلامت با سازمانها و نهادهای مختلف اجتماعی از جمله رسانه ها، شهرداری، آموزش و پرورش و وزارت ورزش و جوانان ضروری است.
طبیعی است برنامهریزیهای مؤثر، برنامهریزیهایی خواهد بود که با حضور نمایندگانی از همه سازمانهای مرتبط و ذینفعان این حوزه و پس از آگاهی و آشنایی این نمایندگان با وضعیت موجود چاقی جامعه و تأثیر عوارض آن بر سلامت عمومی اتخاذ شده باشد.
در پیشگیری سطح دوم، روشهایی برای کاهش وزن افراد چاق گرفته میشود که عمدتاً بر رژیمهای غذایی کمکالری و در درجه بعد افزایش فعالیت فیزیکی استوار باشد.
هر مقدار رژیم غذایی تنظیم شده به عادتهای غذایی فرد نزدیکتر و با توجه به شرایط اقتصادی و اجتماعی فرد قابل اجراتر باشد، پایبندی به آن و در نهایت کاهش وزن ناشی از آن بیشتر خواهد بود.
این فوقتخصص غدد درون ریز کودکان گفت: استفاده از رژیمهای غذایی بسیار کمکالری نیازمند مراقبت دقیق تغذیهای و حتی در بعضی شرایط بستری بیماری دارد و در صورت استفاده به صورت خودسرانه و بدون نظارت متخصصان تغذیه میتواند منجر به بروز عوارض جسمی و روانی شود.
همچنین احتمال افزایش مجدد وزن بعد از قطع چنین رژیمهایی بسیار زیاد است. افزایش فعالیت بدنی دومین جزء لازم در پیشگیری ثانویه از چاقی است؛ اگرچه سهم افزایش فعالیت فیزیکی و ورزشی در کنترل چاقی از محدودیت کالری دریافتی کمتر است، اما میتواند تأثیر مستقیمی در پیشگیری از عوارض متابولیکی چاقی داشته باشد.
افزایش فعالیت بدنی حتی در زمانی که منجر به کاهش وزن هم نشده است، با کاهش مقاومت به انسولین و سایر مکانیزمها، خطر بیماریهای قلبی و عروقی و دیابت را کم میکند؛ در نتیجه بدیهی است افزایش فعالیت فیزیکی به خصوص در گروههایی از افراد که از بیماریهای مختلف مانند مشکلات قلبی -عروقی یا بیماریهای اسکلتی و عضلانی رنج میبرند، باید پس از هماهنگی و تحت نظر قرار گرفتن توسط پزشک، انجام شود.
در پیشگیری در سطح سوم، درمان عوارض چاقی مانند دیابت، بیماریهای قلبی - عروقی، عوارض روانشناختی، سرطانهای مرتبط و سایر موارد مطرح میشود که معمولاً تحت نظر متخصصان رشتههای مختلف پزشکی انجام میشود.