سرعت رشد هر کودک متفاوت است، اما اگر بعضی توانایی ها مانند حرف‌زدن، از سن و زمان مشخصی دیرتر صورت بگیرند، لازم است بررسی و دلایل آن شناسایی شوند. دیر حرف زدن کودک می تواند نشانه‌ای از ابتلا به یک بیماری عصبی، اختلالی در رشد یا کم شنوایی باشد. خبر خوب این است که بیشتر مشکلات گفتاری و تاخیر در صحبت کردن، قابل درمان هستند.
دیر حرف زدن کودک به چه معناست؟
توانایی گفتار به معنای ایجاد صداها و گفتن کلمات است. کودکی که دیر حرف می زند، توانایی ساختن صداهای صحیح برای ایجاد کلمات را ندارد. همچنین گاهی ریشه این تاخیر مشکلاتی در درک و برقراری ارتباطات کلامی و غیرکلامی است. در واقع، برخی از کودکان به دلیل ناتوانی در ایجاد صوت و صدای صحیح کلمات نمی توانند صحبت کنند و برخی نیز صداهای صحیح را تولید می کنند، اما در ساختن کلمات، عبارات و جملات منطقی ناتوان هستند.
صحبت نکردن کودکان در چه سنی طبیعی است؟
اگر کودک تا حدود ۱۴ ماهگی هنوز اولین کلمات خود را نگفته باشد، باید به پزشک اطفال مراجعه کنید. بررسی و زیر نظر گرفتن رشد گفتار و زبان در کودکان در این مواقع ضروری است. اگر دیرتر اقدام کنید، ممکن است فرصت استفاده از بهترین روش درمانی را از دست بدهید. به طور طبیعی رشد گفتار کودکان باید به شکل زیر باشد:
تا ۱۲ ماهگی:
گفتن کلمات ساده مانند «ماما»، «بابا»
تا ۱۸ ماهگی:
- گفتن ۱۰ تا ۲۰ کلمه واضح
- استفاده از حرکاتی مانند اشاره کردن یا تکان دادن دست
- درک کلمات و دستورات اولیه
تا ۲۴ ماهگی (۲ سال):
- دایره واژگان حداقل ۵۰ کلمه
- ترکیب دو کلمه (مثلاً «آبمیوه می خواهم»)
- نام بردن افراد یا اشیاء آشنا
تا ۳ سالگی:
- استفاده از جملات کوتاه (۳ تا ۵ کلمه)
- پرسیدن سوالات ساده
- گفتاری که بیشتر اوقات توسط والدین قابل درک است
در صورتی که کودکی به این مراحل رشد دست پیدا نکند، به خصوص اگر ۱۸ ماهه است و هیچ کلمه ای نمی گوید، یا ۲ ساله است و کلمات را ترکیب نمی کند، باید با یک متخصص اطفال مشورت کنید.
علت تاخیر در گفتار کودکان
کودکان ممکن است به دلایل مختلفی، از تغییرات رشدی طبیعی گرفته تا مسائل پیچیده‌تر پزشکی یا محیطی، دیر صحبت کنند. در برخی موارد، دیر صحبت کردن صرفاً بخشی از الگوی رشد فردی کودک است، به‌ویژه اگر سابقه خانوادگیِ تأخیر در صحبت کردن، همراه با رشد طبیعی در مراحل بعدی، وجود داشته باشد. با این حال، علل دیگر می تواند شامل مشکلات شنوایی باشد که یادگیری زبان گفتاری را برای کودک دشوار می کند، یا مشکلات دهانی و حرکتی، که در آن کودک در هماهنگی عضلات مورد نیاز برای گفتار مشکل دارد.
دلایل زیادی وجود دارد که چرا یک کودک ممکن است دیر صحبت کند، و گاهی اوقات این مشکل می تواند ناشی از چند عامل متفاوت باشد. در ادامه به بررسی علل رایج تاخیر گفتار کودکان می پردازیم.
مشکلات شنوایی
کودکان با گوش دادن صحبت کردن را یاد می گیرند. اگر کودکی در شنیدن مشکل داشته باشد، ممکن است صداها و کلمات را به درستی تشخیص ندهد.
- عفونت‌های مزمن گوش می توانند باعث کم شنوایی موقت شوند.
- کم شنوایی دائمی (مادرزادی یا اکتسابی) می تواند بر رشد گفتار تأثیر بگذارد.
- علائم شامل عدم پاسخ به صداها یا ترجیح دادن نشانه‌های بصری است.
تاخیر رشدی زبان
بعضی از کودکان از هر نظر به طور طبیعی رشد می کنند، اما دیرتر از حد متوسط شروع به صحبت می‌کنند.
- این کودکان معمولاً تا سن 3-4 سالگی شروع به صحبت کردن می کنند.
- آنها زبان را به خوبی می فهمند و از حرکات استفاده می کنند.
- ممکن است سابقه خانوادگی دیر صحبت کردن داشته باشند.
اختلالات گفتاری یا زبانی
برخی از کودکان در شکل دهی کلمات یا جملات چالش‌های خاصی دارند. این اختلالات شامل موارد زیر هستند:
- اختلال صدای گفتار: مشکل در ایجاد واضح صداها.
- اختلال زبان بیانی: مشکل در استفاده از کلمات برای بیان افکار.
- اختلال زبان دریافتی: مشکل در درک زبان گفتاری.
اختلال طیف اوتیسم (ASD)
تاخیر در گفتار نشانه رایج اوتیسم است، به خصوص هنگامی که با سایر ویژگی‌ها مانند موارد زیر همراه باشد:
- تماس چشمی ضعیف
- عدم علاقه به تعاملات اجتماعی
- رفتارهای تکراری
- استفاده محدود از حرکات یا عبارات احساسی
اختلالات عصبی یا حرکتی
- شرایطی مانند فلج مغزی یا آپراکسی گفتار در دوران کودکی، عضلات یا مسیرهای مغزی درگیر در گفتار را تحت تأثیر قرار می دهند.
- کودکان ممکن است به خوبی درک کنند اما در شکل دهی کلمات مشکل داشته باشند.
- ممکن است به دلیل مشکلات در صحبت کردن، ناامید به نظر بیایند.
خانواده‌های دوزبانه
کودکانی که با دو یا چند زبان بزرگ می شوند، ممکن است زبان‌ها را با هم ترکیب کنند یا دیرتر صحبت کنند، اما این معمولاً تأخیر نیست بلکه یک بخش طبیعی از یادگیری چندین زبان است.
سابقه ژنتیکی یا خانوادگی
تاخیر گفتار اغلب در خانواده‌ها وجود دارد. اگر والدین یا خواهر و برادر دیر صحبت کنند، کودک نیز ممکن است دیر صحبت کند با این حال، همچنان احتمال بهره‌مندی از حمایت وجود دارد.
تاخیر در گفتار کودکان بیچشک
آشنایی بیشتر با زیباتنی ها
پاسخ به رایج ترین سوالات کاربران
اطلاعیه مدیریت سایت
پاسخ با نقل قول
