سعیده نام آور(کارشناس تغذیه)- یبوست یکی از بیماری های گوارشی است که بسیاری از افراد از آن رنج می برند. این بیماری می تواند به صورت حاد یا مزمن باشد وبه شرایطی گفته می شود که در آن مدفوع به دلیل کم آبی یا نبودن فیبر،سخت شده ودفع آن به سختی یا با فاصله طولانی مدت صورت می گیرد. از آنجایی که فیبرها قابلیت جذب آب را به طرف خود دارند وحرکات دودی شکل روده را نیز افزایش می دهند وباعث دفع سریع تر مواد اضافی روده می شوند، می تواننددر جلوگیری از یبوست بسیار مؤثرباشند چراکه وقتی مدفوع به موقع از بدن دفع نشود، آب آن بیش از حد باز جذب شده ومدفوع سخت در جریان دفع می تواند باعث بیرون زدگی رگ های مقعد(بواسیر یا هموروئید) یاچاک خوردن مقعد(شقاق) شود و از طرف دیگر برخورد طولانی مدت مواد سمی دفع نشده با سلول های روده بزرگ احتمال سرطان کولون را نیز افزایش می دهد وحتی این فرصت بیشتر برای باز جذب مجدد مواد مغذی باعث افزایش وزن می گرددو در بسیاری از افراد یبوست باعث تیرگی پوست فرذ نیز می شودکه به دلیل حضور مواد سمی است.
دفع مدفوع از روزی 3 بار تا هر 3 روز یک بار در افراد مختلف طبیعی است واگر بیش از این فاصله طول بکشد علائم یبوست ظاهر می گردد. علائمی که معمولا"در افراد ایجاد می شود شامل دل درد،نفخ،احساس پری در مقعد ، احساس دفع فوری مدفوع اما عدم توانایی در دفع کامل، تهوع و درد در هنگام دفع است .
عواملی که در ایجاد یا تشدید یبوست مؤثرند به شرح ذیل است:
دریافت آب ناکافی و کم آبی ، عدم مصرف منابع فیبرهای غذایی (سبزیجات،میوه ها،حبوبات،غلات سبوس دار وآجیل ها) ،کم تحرکی یا بی تحرکی ، دریافت غذای بیش از حد محدود، استفاده طولانی مدت از داروهای ملین ، افزایش سن ، مصرف چای یا قهوه زیاد ، مصرف مواد مخدر ، اختلال در حرکت روده مانند سندرم روده تحریک پذیر، برخی بیماری ها مثل دیابت وکم کاری تیروئید، برخی داروها مثل کورتون و داروی ضد فشارخون ، استرس و افسردگی وزمینه ارثی یا خانوادگی.
از آنجا که جانبازان عزیز به خصوص جانبازان قطع نخاعی ، دارای محدودیت فعالیت ودر نتیجه حرکت محدود روده می باشند وممکن است از این بیماری رنج ببرند، توجه به راهکارها مهم است.
باتوجه به عوامل مؤثردر ایجاد یبوست راهکارهای زیر جهت پیشگیری وبهبود توصیه می شود:
1.مصرف آب بیشتر به اندازه 8- 7 لیوان در روز یکی از راه حل های مؤثرواساسی می باشد.
2.کاهش میزان مصرف چای و محدود کردن آن به 3-2 لیوان در روز.
3. مصرف 4- 2عدد میوه بخصوص میوه های ملین (روان کننده) مانند کیوی، انجیر، آلو،گلابی ، هندوانه و انتخاب کمتر سیب و موز در افراد با یبوست مزمن.
4. افزایش مصرف سبزیجات(سالاد+روغن زیتون یاسبزی خوردن) روزانه به شکل خام وپخته درکنارتمام وعده های غذایی واستفاده ازسبزیجات ملین مانند کاهو، اسفناج وخیار(توصیه روزانه 5-3 بشقاب سبزیجات است) .
5.نوشیدن مایعات گرم قبل از خواب مثل آب جوش یا شیر گرم .
6. افزایش دریافت مایعات با مصرف دمکرده های گیاهی مثل گل گاوزبان ، به لیمو و چای ترش قابل ذکر است برگ سنا و گل سرخ در بسیاری موارد مؤثربوده است .
7. مصرف 4-3 بار در هفته غذای دارای آب زیاد وحبوبات مثل انواع سوپ وآش و خوراک ها.
8. نوشیدن یک لیوان آب صبح ناشتا + ا قاشق روغن زیتون + مقداری خاک شیر( آب به تنهایی در صبح ناشتا هم بی تأثیر نیست) .
9. افزایش حرکات ورزشی در حد امکان ،چراکه فعالیت حرکات روده را نیز افزایش می دهد وبه دفع یریع تر کمک می کند .
10.استفاده از میوه های خشک و برگه ها مثل آلو ،قیسی ، برگه زردآلو وانجیرخشک به خصوص همراه با آب توصیه می شود.
11. مصرف سبوس گندم آسیاب شده به عنوان منبع غنی فیبر در آب می تواند مفید باشد .
12. عدم استفاده طولانی مدت از داروهای ملین وعدم مصرف داروی غیر ضروری.
13. کنترل بیماری های قند ،فشار وچربی خون با رژیم غذایی مناسب
14. بهره گیری از راهکارهای روانشناسی کنترل استرس ودرمان افسردگی.
آشنایی بیشتر با زیباتنی ها
پاسخ به رایج ترین سوالات کاربران
اطلاعیه مدیریت سایت